Xã Vân Tùng đạt chuẩn nông thôn mới đầu tiên của huyện Ngân Sơn 2019 (Ảnh TL)

Ông Tô Văn Lợi sinh năm 1953, hiện ở số nhà 24, tổ 23, phường Quang Trung, Thành phố Thái Nguyên, là người họ Tô Văn bản Piêng, xã Vân Tùng, huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn

Họ Tô Văn sống ở chân Đèo Gió trên trục đường Quốc lộ 2 Bắc Kạn  đi Cao Bằng. Cụ Thủy tổ tên là gì và từ đâu đến, đến từ bao giờ trong họ không còn gia phả nên không ai biết, nếu có thì chỉ biết từ mình ngược lên đến cụ Tổ ngũ đại. Hiện nay họ Tô Văn có 5 cành, ông Tô Văn Lợi là đời thứ 5, cành thứ tư của họ Tô xã Vân Tùng.

-Tổ ông đời thứ nhất:Họ Tô xã Vân Tùng, huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn không biết tên là gì, Tổ bà là Đinh Thị Tàng. Ông bà Tổ sinh được 5 người con trai tên là: Quặn, Công, Phong, Thành và Quyền.

Tô Văn Quặn đến nay không còn ai nỗi dõi.

Tô Văn Công ở bản Mẹc chân Đèo Gió, đông con cháu.

Tô Văn Phong, Tô Văn Thành và Tô Văn Quyền ở bản Piêng, đông con cháu.

-Đời thứ hai: Tô Đức Thành 1839 - ……) Tổ bà Đinh Thị Mói

-Đời thứ ba: Tô Văn Phẩm (1869 - ……..) Tổ bà Hoàng Thị Thanh

-Đời thứ tư: Tô Văn Vịnh (1915 - 1988) Tổ bà Đinh Thị Tra (1922 - 1996)

sinh được 5 người con gồm 3 trai và 2 gái là Thậu, Lỵ, Lợi, Hiền và N        hập

`    -Đời thứ 5: Tô Văn Thậu sinh năm 1942, vợ Bế thị Thành 1943.

Tô Văn Lỵ sinh năm 1950, vợ Vũ thị Hòa.

Tô Văn Lợi sinh năm 1953, vợ Dương Kim Dung sinh năm 1958, gia đình ở phường Quang Trung thành phố Thái Nguyên.

Tô Thị Hiển sinh năm 1945, chồng Doanh Thiên Thuần sinh năm 1944.

Tô Thị Nhập sinh năm 1958 chồng đã mất.

Đời sống hiện nay của Họ Tô tại Vân Tùng, Ngân Sơn, Bắc Kạn chủ yếu làm ruộng, phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên, nên đời sống còn nhiều khó khăn, một số thoát ly đi làm ăn và buôn bán, công nhân viên chức có khá hơn.

Việc học hành của con cháu trong họ ở mức bình thường.

Việc thờ cúng: Theo phong tục, từng nhà thờ cúng riêng, nên không xây từ đường. Mộ Tổ táng ở xã Vân Tùng, huyện Ngân Sơn, tỉnh  Bắc Kạn. Theo phong tục, chỉ cúng giỗ trong vòng tang, sau đó hàng năm, cứ đến ngày mùng 3 tháng Ba mỗi gia đình đều có mâm cỗ đưa ra cúng ở mộ Thủy tổ.

Gia phả, tộc phả chủ yếu viết khi gia đình có việc đại sự sẽ mời thầy đến ghi chép lại dưới dạng phú ý, còn việc viết gia phả là rất khó khăn vì điều kiện ăn ở phân tán, đường sá đi lại không thuận tiện…

                                                               Tô Văn Sâm