Một góc thị trấn Đồng Văn (ảnh TL)

Họ Tô thôn Đồng Văn trước đây có gia phả, nhưng trong kháng chiến chống Pháp cả thôn bị cháy, nên gia phả cũng không còn. Căn cứ những dòng ghi chép còn giữ lại được và theo lời truyền lại, thì Họ Tô có từ khi thôn Đồng Kính (nay là thôn Đồng Văn) được hình thành, vào năm 1760, đời vua Lê Hiển Tông, niên hiệu cảnh Hưng thứ 21.

          Như vậy, có thể là Thủy tổ Họ Tô từ nơi khác đến cùng với ông Tổ của một số chi họ khác, lập nên làng Đồng Kính. Vì vậy, hiện nay những người cao tuổi thường nói “có họ từ khi có làng”.

          Thủy tổ của chi họ là Tô Chính Tâm, cùng Tổ bà là Nguyễn Thị, hiệu là Minh Huệ.

          Chi họ có 5 cành, nay đã phát triển đến đời thứ 10, chủ yếu sống ở quê là thôn Đồng Văn, có 55 hộ với 229 nhân khẩu.

          Ngoài ra, có một số hộ định cư ở xã khác trong huyện Duy Tiên và ở tỉnh ngoài. Cụ thể là ở thôn Bút Đông (xã Châu Giang, huyện Duy Tiên) có 1 hộ; ở Thành phố Hà Nội có 3 hộ và Thành phố Bắc Giang 3 hộ.

          Số sống ở quê chủ yếu là làm nông nghiệp, đời sống trung bình.

          Theo lời truyền khẩu, thời phong kiến chi họ có bà Tô Nhất Nương, hiệu Xuân Hoa là cung phi, sau vào chùa Tuyết Sơn hóa thân; có ông Tô Văn Dụng đỗ Sinh đồ (tú tài), được bổ làm tri huyện.

          Hiện nay chi họ có 5 người đỗ đại học.

          Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, có 20 thanh niên Họ Tô Đồng Văn tham gia lực lượng vũ trang, có 5 thương binh. Một người là cán bộ tiền khởi nghĩa, được tặng Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng. Có một con gái Họ Tô là bà Tô Thị Cầm, lấy chồng ở Bắc Giang, có một con trai duy nhất là liệt sĩ, bà được phong tặng Danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng. Có một cán bộ cao cấp quân đội là Đại tá Tô Quang Đán, Tham mưu trưởng Vùng 5 Hải quân.

                                                           Tô Văn Hồi (tộc trưởng)