BÀI PHÁT BIỂU CỦA THIẾU TƯỚNG TÔ ĐA MẠN, TRƯỞNG BAN LIÊN LẠC HỌ TÔ VIỆT NAM TRONG LỄ HỘI ĐÌNH THUẦN LƯƠNG (12/2 Đinh Dậu - năm 2017)


      Kính thưa các vị đại biểu  

      Kính thưa các vị lãnh đạo xã Hùng Thắng   

      Kính thưa bà con làng Thuần Lương, xã Hùng Thắng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương dự lễ hội hôm nay.

Hôm nay là ngày 12/2 Đinh Dậu, nhân dân làng Thuần Lương, xã Hùng Thắng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương tổ chức trang trọng lễ hội truyền thống ngôi đình văn hóa lich sử thờ đức Thần Tô Lịch, người đã có công với nước với dân trong việc giữ gìn, bảo vệ đất nước cách đây gần 2000 năm. Đoàn ban Liên lạc họ Tô Việt Nam hôm nay rất vinh dự được đến dự và vô cùng  phấn khởi. Nhân dịp đầu xuân, cho phép tôi thay mặt Ban Liên lạc Họ Tô Việt Nam xin gửi đến các vị đại biểu, các bà con làng Thuần Lương lời kính chúc sức khỏe, an khang và hạnh phúc,

Kính thưa các vị đại biểu, thưa bà con làng Thuần Lương. Cách đây trên 10 năm, nơi chúng ta ngồi đây vẫn còn trống vắng, chỉ là dấu tích của một ngôi  đình làng thờ một vị Thành hoàng nổi tiếng rất linh thiêng nhưng đã bị phá hủy hoàn toàn thời chiến tranh chống Pháp. Và nay, đã là một ngôi đình mới mẻ khá khang trang. Nhân dân xa gần đã đến lễ hội ngày một đông đảo, tôn vinh thần linh, cầu mong hạnh phúc. Đây nói lên một tấm lòng tri ân cao cả của nhân dân thôn Thuần Lương, xã Hùng Thắng đối với Thần Tô, một biểu hiện của đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc, có sự phù hộ độ trì của đức Đức thần Tô Lịch mới có một công trình nhanh như vậy.

Một chặng đường đúng 10 năm, kể từ khi bắt đầu năm 2007 tìm được văn bản lịch sử, đến hôm nay 9-3-2017, công trình đã được phục hồi, xây dựng từng bước, được công nhận và đón nhận bằng di tích lịch sử văn hóa. Để có được diện mạo của ngôi đình như hôm nay, Công trình đã qua 2 giai đoạn: Giai đoạn khởi đầu: từ năm 2007 đến năm 2012 và Giai đoạn củng cố, phát triển: từ 2012  đến nay (năm 2017).  

 Giai đoạn 1: Từ 2007 đến năm 2012: Giai đoạn khởi đầu mà quan trọng nhất có tính quyết định là, tìm hiểu di tích, xác định nguồn gốc di tích ngôi đền này. Bằng cách khơi lại trí nhớ của các cụ cao tuổi ở địa phương và đặc biệt là năm 2007, đã tìm được văn bản rất có giá trị, đó là: Tờ khởi trình phúc đáp của ông lý trưởng Phạm Văn Chính gửi quan Tri phủ thời đó; đây là công sức kiên trì tìm kiếm của ông Phạm Văn Hiền; tờ khởi trình phúc đáp còn lưu lại ở viện Thông tin khoa học xã hội Việt Nam như là một chứng cứ lịch sử đầy thuyết phục. Và cũng bắt đầu từ đây, nhân dân đã bàn về việc khôi phục lại ngôi đình, nhân dân làng Thuần Lương đã bỏ ra nhiều công sức, tiền của để làm đầy đủ các thủ tục khác về đất đai, tuyên truyền lòng dân đồng thuận, lập hồ sơ chính thức..., đề nghị cơ quan nhà nước về văn hóa xem xét. Năm 2008 chính thức khôi phục xây dựng. Năm 2009, khánh thành và tổ chức lễ hội. Năm 2011 Đình làng Thuần Lương được Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dương công nhận là di tích lịch sử văn hóa và ngày 4/3/2012, dân làng Thuần Lương long trọng tổ chức lễ đón nhận Bằng Di tích văn hóa Đình làng Thuần Lương.

Giai đoạn 2: Từ năm 2012 đến năm 2017, làGiai đoạn củng cố và phát triển ngày một khang trang hơn. Đến nay, ngôi đình ngày càng được tu chỉnh, trang trí có nội thất ngày đầy đủ hơn, đã có tượng thần, có lư hương, đỉnh hương, có hoành phi câu đối...; làng Thuần Lương đã dựng xong bia nghè và chúng tôi được biết, sắp tới khuôn viên được mở rộng càng làm cho ngôi đền được hoành tráng hơn đủ chỗ cho nhân dân đến chiêm ngưỡng không những cho nhân dân làng xã, mà còn rộng ra cả khu vực.

Thưa bà con làng Thuần Lương. Họ Tô Việt Nam được thành lập từ năm 1998, đến nay đã trải qua gần 20 năm. Phương châm hoạt động của Ban Liên lạc họ Tô Việt Nam, là: Chắp nối dòng họ, tìm về cội nguồn.Đến nay, chúng tôi đã chắp nối được trên 400 chi họ trong cả nước trên tất cả các vùng miền các tỉnh trong toàn quốc. Về tìm về côi nguồn, họ Tô đã từng bước tìm đến các bậc Tiên Tổ họ Tô và quan trọng nhất chúng tôi đã tìm được đến Thủy Tổ họ Tô là Đức Tô Lịch. Năm 2010, đúng dịp tổ chức 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, tại đền Bạch Mã, số 78 phố Hàng Buồm, Hà Nội - đây là Đông trấn chính từ (1 trong tứ trấn Thăng Long); Ban Liên lạc họ Tô toàn quốc đã tôn vinh Đức thần Tô Lịch là Thủy tổ họ Tô Việt Nam và nay con cháu họ Tô Việt Nam lại có một nơi thờ ngài nữa, đó là Đông trấn vọng từ tại làng Thuần Lương, nâng tổng số đền, đình, miếu, thở trong 4 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Dương, Thái Bình, Hà Nam là 15. Có được một ngôi đền thiêng liêng thờ Đức Thần Tô Lịch tại tỉnh Hải Dương mà nguồn gốc được chứng minh cụ thể. Việc đó giúp chúng ta càng củng cố thêm Thần Tô Lịch là một nhân thần, rất có công với nước. Với công lao diệt trừ ngoại xâm bảo vệ đất nước và đức độ của Ngài, Ngài đã được vinh danh với nhiều tên tuổi cao sang: Quốc đô định bang thành hoàng đại vương - tức là vị thần bảo hộ của cả vùng kinh đô đất nước; với duệ hiệu là Long Đỗ Thần quân, Quảng Lợi Đại vương, Bạch Mã Đại vương. Ngài mất đi, nhân dân thương tiếc và lập đền thờ Ngài. Ngài trở thành vị thánh của nhân dân.

Thưa bà con làng Thuần Lương.

Hôm nay về với Thuần Lương, nơi đang tổ chức lễ hội - tại đình, thờ Đức Thần Tô Lịch, chúng tôi rất vui mừng và cũng rất tự hào là trong quá trình tìm về nguồn của di tích và phục hồi xây dựng lại, chúng tôi cũng đã liên tục và  từng bước cùng đồng hành với nhân dân, cùng với các vị chức trách tai địa phương góp một phần trong sự kiện tâm linh quan trọng này từ việc làm rõ vị thế Đức thần Tô Lịch, thường xuyên về dự lễ, công đức các trang trí nội thất, như hoành phi, câu đối... Tuy nhiên, ngôi đình cũng còn khiêm tốn, chưa tương xứng với vị thế công lao của Đức Thần. Chúng tôi hứa sẽ cùng các chi họ dòng họ Tô trong toàn quốc quảng bá rộng rãi hơn nữa, giúp cho công trình này ngày một khang trang hơn, sẽ là một điểm đến của họ Tô toàn quốc đến bái vọng chiêm ngưỡng hàng năm. Và cũng tin tưởng, trong tương lai sẽ là nơi hành hương của khách xa gần về với tâm linh trong sáng, tri ân, học tập, noi gương  như đối với các vị anh hùng dân tộc khác.

Nhân dịp này, chúng tôi xin bày tỏ lòng cám ơn tới các vị lãnh đạo và nhân dân các dòng họ trong thôn Thuần Lương, xã Hùng Thắng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương; xin gửi lời cám ơn trân trọng đến các vị họ Phạm: các ông Phạm Văn Hiền, Phạm Văn Tuyến đã khởi đầu cho sự kiện này và những vị đầy tâm huyết khác đã khắc phục mọi khó khăn, bỏ nhiều thời gian, công sức với tâm công đức để có ngôi đình hôm nay, một công trình tri ân, đầy tình nghĩa của nhân dân địa phương và dòng họ Tô; Đình thờ vọng Thần Tô Lịch - Đông trấn vọng từ Thuần Lương được ghi trong sách Họ Tô Việt Nam, một công trình mà Ban Liên lạc họ Tô Việt Nam đã cùng nhân dân đồng hành trong thời gian qua, nhất định sẽ được tiếp tục công việc trong thời gian tới...

Một lần nữa, chúng tôi xin kinh chúc các vị đại biểu, bà con sức khỏe và hạnh phúc.

Trân trọng cám ơn.