Mặt trời vẫn sáng trong tim


Cánh chim đầu đàn 

Ấy vậy nhưng NSND Tô Nguyệt Nga (ảnh) lại là một trong những thế hệ nghệ sĩ đầu tiên của Đoàn Ca Múa Nhân dân Trung ương (nay là Nhà hát Ca Múa Nhạc Việt Nam) cùng với các nghệ sĩ của đoàn “vào sinh ra tử” trên các tuyến lửa Vĩnh Linh, Quảng Trị, phục vụ thanh niên xung phong và bộ đội ở tiền phương…

Dù vào Đoàn Ca Múa Nhân dân Trung ương sau các nghệ sĩ Phùng Nhạn, Thúy Quỳnh, Anh Nghiêm, Mạnh Hùng, Như Bình... vài năm, nhưng Tô Nguyệt Nga đã cùng với các nghệ sĩ múa Thúy Hằng, Nguyệt Ánh, Phương Thảo, Viết Việt, Xuân Ngọc, Quan Vy Đạt nỗ lực rèn luyện, học hỏi các nghệ sĩ đi trước nên bà tiến bộ rất nhanh và chẳng bao lâu bà đã có thể đảm nhiệm được các tiết mục, vai diễn chính của Đoàn. Bà là một trong những diễn viên solist của Đoàn đã thể hiện thành công nhiều vai diễn chính trong các tiết mục như: Vai thiếu nữ châu Phi trong múa “Chiến lũy thép” (biên đạo: NSND Xuân Định), solo “Cánh chim và ánh sáng mặt trời” (biên đạo: NSND Thái Ly), solo “Cây tre Việt Nam” (biên đạo: NSND Phùng Nhạn), vai Em bé miền Nam trong vũ kịch “Theo cờ Giải phóng” (biên đạo: NSND Thái Ly)… Vâng, thế hệ bà là thế, không nề hà bất cứ việc gì, đất nước và nhân dân cần là sẵn sàng xả thân - đi và biểu diễn hết mình, không băn khoăn, đòi hỏi bất cứ điều gì…Có lẽ đó cũng là phẩm chất, là khí phách, là nhiệt huyết của những người nghệ sĩ năm xưa đã làm nên sức mạnh và thương hiệu “cánh chim đầu đàn” của Đoàn Ca Múa Nhân dân Trung ương thời ấy…

Với những nỗ lực không mệt mỏi, diễn viên múa Tô Nguyệt Nga đã được Bộ Văn hóa tuyển chọn cho đi học ngành Biên đạo múa tại Trường Đại học Sân khấu Quốc gia Matxcơva… Một mình nơi “đất khách quê người” với bao khó khăn, vất vả của áp lực học tập và nỗi nhớ chồng con ở quê nhà da diết, nhưng Tô Nguyệt Nga vẫn không chịu chùn bước, hơn nữa bà lại lấy đó làm động lực thôi thúc mình phải nỗ lực và cố gắng nhiều hơn, nhiều hơn nữa… Thấm thoát 6 năm học rồi cũng trôi qua. Tác phẩm tốt nghiệp “Việt Nam của tôi” (âm nhạc: Nguyễn Văn Nam) do bà biên đạo đã vinh dự được các nghệ sĩ của Đoàn Balê Cổ điển Matxcơva biểu diễn ra mắt tại Cung Đại hội Điện Kremli - Matxcơva, tại Nhà hát Lớn của thành phố Lêningrat và một số thành phố khác tại Liên Xô và Cộng hòa Dân chủ Đức.

Tốt nghiệp biên đạo năm 1979, trở về khi đất nước hoàn toàn giải phóng, lúc đó chồng và con trai cũng đã trở lại quê hương miền Nam. Từ biệt đất Bắc, bà theo chồng “Nam tiến” và bắt đầu sự nghiệp biên đạo tại Đoàn Ca Múa Bông Sen (nay là Nhà hát Ca Múa Nhạc Dân tộc Bông Sen – TPHCM). Tại đây, bà đã xây dựng nhiều tác phẩm, chương trình nghệ thuật để lại nhiều dấu ấn tốt đẹp cho Đoàn Ca Múa Bông Sen thời đó, nhiều tác phẩm múa của Đoàn do bà biên đạo tham gia Hội diễn chuyên nghiệp toàn quốc cũng đã đạt các huy chương Vàng, Bạc của Bộ Văn hóa, tiêu biểu là các tác phẩm “Ánh sáng và bóng tối”, “Tiếng chày trên sóc Bom Bo”, “Những bông hoa trong vườn Bác”, “Hòa bình niềm vui”… Với những nỗ lực và thành tựu đó, bà được bạn bè đồng nghiệp tin cẩn trao cho trọng trách Phó trưởng Đoàn và quyền Trưởng Đoàn của Nhà hát Ca Múa Nhạc Bông Sen cho đến khi nghỉ hưu năm 1994.

Mãi mãi một tình yêu

Nghỉ hưu, không còn công tác tại Nhà hát nữa, bà có nhiều thời gian tập trung cho nghệ thuật hơn. Vì thế, tuy là về nghỉ theo chế độ của nhà nước, nhưng dường như đó lại là quãng thời gian bà được thỏa sức tự do sáng tạo và truyền thụ kinh nghiệm của mình cho thế hệ kế cận. Bà tham gia giảng dạy tại các lớp Sáng tác của Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh và Trường Đại học VHNT Quân đội (khu vực phía Nam). Thời gian này bà cũng biên đạo và sáng tác nhiều tác phẩm múa lớn - nhỏ cho thành phố và các đơn vị nghệ thuật các tỉnh thành phía Nam. Ngoài ra, nhiều kịch bản múa do bà viết hàng năm đều được thông qua và nhận được nhiều giải thưởng của UBND thành phố, của Hội Liên hiệp VHNT thành phố, của Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam và Trung ương như: Kịch múa “Mùa hè xanh”, “Những linh hồn bất tử”, “Giấc mơ hoa”, “Đại dương hát ca”, “Câu chuyện một dòng sông”, “Mặt trời và niềm tin”, “Người con gái xứ Dừa”, “Tuổi trẻ thành phố mang tên Bác”... Tiêu biểu là kịch bản múa “Mặt trời trong tim” do bà viết đã được Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam đầu tư dàn dựng, được nhóm biên đạo gồm NSND Việt Cường - Kim Quy và nghệ sĩ Tấn Lộc xây dựng thành vở kịch múa lớn cho Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ Kịch TPHCM biểu diễn. Kịch bản này của bà cũng đã nhận được giải thưởng xuất sắc của Ban Tuyên giáo Trung ương trong Cuộc vận động sáng tác tác phẩm nghệ thuật và báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

                                                                                                 Thanh Hoa (Đại Đoàn kết)