Đình làng Thuần Lương - Thờ đức Tô Lịch là thành hoàng làng

Cách đây ít ngày, qua sự giới thiệu của giáo sư sử học Lê Văn Lan, ông Phạm Văn Hiền, hiện là chánh thanh tra Bộ nông nghiệp & phát triển nông thôn tại Hà Nội điện thoại nói chuyện với tôi và cho biết đình làng Thuần Lương quê ông thờ Đức Tô Lịch là thành hoàng làng. Sau đó ông có gửi phát chuyển nhanh cho tôi một tài liệu rất quý. Đó là tờ báo cáo của ông lý trưởng Phạm Văn Chính viết tháng 3/1938 gửi ông quan tri huyện của huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương.

 

Theo giáo sư Lê Văn Lan thì đây là báo cáo của các địa phương về các di tích, đền đài, đình làng, chùa chiền cũng như việc thờ phụng để gửi lên cấp huyện cấp tỉnh tập hợp lại và chuyển qua viện viễn đông bác cổ để lưu trữ và nghiên cứu. Sau năm 1954, các tài liệu này được chuyển qua lưu trữ tại một số cơ quan trong đó có thư viện khoa học xã hội.

 

Nội dung báo cáo nói trên xác định làng Thuần Lương, tên Nôm là làng Ngói, tổng Bằng Giả, nay là xã Hùng Thắng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương thờ thành hoàng họ Tô tên Lịch, thường gọi là đức Bạch Mã có công “hộ quốc vệ hoàng”. Báo cáo cũng đề cập sự kiện Thần Tô Lịch gặp Cao Biền ở trên sông Tô; đồng thời kể rất chi tiết việc thờ phụng, lễ tiết tiến hành ra sao. Báo cáo cũng nói rõ đình làng này có sắc phong của các vua nhà Nguyễn như Tự Đức, Duy Tân, Khải Định, còn các sắc phong trước đó thì bị mất hết.

 

Theo nhà sử học Lê Văn Lan thì đình làng Thuần Lương cùng với tài liệu gốc này rất quý báu, thêm một bằng chứng thuyết phục: Thần Bạch Mã (Long Đỗ) và Đức Tô Lịch là một người.

 

Chúng tôi hy vọng, Ban liên lạc họ Tô Việt Nam sớm tổ chức chuyến đi thăm đình làng này.

                                                                   TpHCM ngày 23/04/2011

                                                                           Tô Quyết Tiến