Tô Phạm Phú Xuyên

Lược xem lịch sử nước nhà

Mới càng hiểu rõ họ ta các đời

Họ Tô mình mãi đẹp tươi

Góp công xây đắp nên trời Việt Nam

Cụ Tô Lịch rất vẻ vang

Được phong bậc nhất Thành hoàng Thăng Long

Giúp vua Thái Tổ xây xong

Hoàng thành vững chắc ước mong bao ngày

Vững bền mãi đến hôm nay

Ngàn năm rạng rỡ tháng ngày đẹp tươi

Tô Hiến Thành đức rạng ngời

Danh nhân văn hóa ngàn đời oai phong

Cả đời giữ trọn ước mong

Phò giúp nhà Lý sáng trong ba đời

Văn hay võ giỏi tuyệt vời

Tiếng thơm muôn thuở sử đời còn ghi

 

Tô Trung Từ chẳng quản chi

Đại thần nhà Lý nhất nhì có công

Cuối đời vua Lý Huệ Tông

Triều đình mục nát suy vong quá rồi

Một tay không thể đổi dời

Nước Nam ngày một rối bời lầm than

Lòng trung chẳng lúc nào an

Trở trăn suy tính miên man bao ngày

Rất may là đến lúc này

Nhà Trần cũng muốn đổi thay lại triều

Không đành để nước liêu xiêu

Ông ra sức giúp sớm chiều cho yên

Nỗi lo đã được thỏa nguyền

Ông lui về sống điền viên quê nhà

Nhà Trần nhờ có họ ta

Dựng lên cơ nghiệp sơn hà bình an

 

Đức bà là Tô Phương Lan

Người là con gái Đức Thành Hiến Tô

Giữa thời loạn lạc hàn cơ

Đảm đang trung hậu cùng lo giúp chồng

Hoàn thành sự nghiệp ước mong

Lập lên Triều đại sáng hồng từ đây

Con cháu mãi nhớ ơn này

Người là bà nội vua Trần Thái Tông

 

Năm Tân Tỵ (1341) có hai ông

Con song sinh của vợ chồng Hiến Chương (1)

Ở Tây Chân - phủ Thiên Trường

Hiến Phủ - Hiến Tứ, đường đường khôi ngô (2)

Thông minh học giỏi bấy giờ

Cùng thi, cùng đỗ, họ Tô tự hào

Bảng nhãn - Tam giáp vui sao

Triều đình bổ nhiệm cùng vào làm quan

Anh Ngự sử - em Trấn nam(3)

Cả đời trung nước, hiếu dân một lòng(4)

 

Vào thời vua Lê Hy Tông

Họ ta lại có một ông giúp đời

Tô Thế Huy thật tuyệt vời

Tả thị Lang bộ một thời vang danh

Mấy lần đi sứ nhà Thanh

Khang Hy khâm phục tài danh của Người

Anh hùng thế xuất một thời

Danh nhân văn hóa sử đời còn ghi

 

Đến thời giặc Pháp trị vì

Có ông Tô Hiệu kiên trì đấu tranh

Tham gia hoạt động cùng anh (5)

Giặc vây giặc bắt hình hành dã man

Nhà tù Côn Đảo giặc giam

Nêu cao chí khí bền gan trước thù

Năm ba tư mãn hạn tù

Được bầu xứ ủy Bắc Kỳ là ông

Bí thư Thành ủy Hải Phòng

Sau rồi Pháp bắt giam ông Hỏa Lò

Lại đày lên tận Sơn La

Tinh thần cộng sản luôn là tấm gương

Trong tù vẫn rất kiên cường

Mặc dù bệnh tật coi thường xá chi

Hàng ngày ông vẫn kiên trì

Tuyên truyền giáo dục chẳng gì từ nan

Khó khăn cực khổ cơ hàn

Hy sinh vì Đảng vì dân đến cùng

Liệt sỹ Tô Hiệu anh hùng

Cây Đào còn đó sống cùng tên ông

 

Anh hùng Tô Ký miền trong

Trung kiên quả cảm tên ông mãi còn

Nhớ người Thiếu tướng lòng son

Công minh đức độ vẹn tròn đến nay

Nhân dân kể mãi chuyện này

Mưu trí dũng cảm bao ngày giặc kinh

Chỉ huy gan dạ tài tình

Chiến công oanh liệt quên mình vì dân

Chẳng lo gì đến bản thân

Chỉ lo cho nước cho dân mọi miền

 

Lẫy lừng chiến thắng Điện Biên

Có Tô Vĩnh Diện góp nên sử vàng

Tấm gương còn mãi lưu danh

Nát thân chèn pháo dạ gan vô cùng

Được phong liệt sỹ anh hùng

Tên ông còn mãi sống cùng núi sông

 

Tô Ngọc Vân tiếng mãi  còn

Họa sỹ nổi tiếng nước non buổi đầu

Tham gia kháng chiến vùng sâu

Vẽ bao tranh đẹp sơn dầu Việt Nam

Động viên chiến sỹ vượt ngàn

Bằng những hình ảnh đánh tan giặc thù

Không may mất ở chiến khu

Hy sinh vì nước sử ghi trang vàng

 

Tô Ngọc Thanh ở Văn Giang (6)

Chủ tịch Nghệ thuật dân gian (7) nước nhà

Giáo sư, tiến sỹ tài ba

Học vấn uyên bác họ ta tự hào

Cả đời đóng góp công lao

Cho nền Văn hóa biết bao thắm nồng

 

Đất nước đổi mới thành công

Có Tô Huy Rứa tên ông góp phần

Một lòng vì Đảng vì dân

Ủy viên Chính trị(8) mấy lần Trưởng ban (9)

Học hành ông rất chuyên toàn

Phó Giáo sư - Tiến sỹ rạng danh họ mình

Tô Lâm gương sáng anh minh

Ông là Bộ trưởng An ninh hiện giờ

Ủy viên Chính trị - Trung ương (8)

Giáo sư - Tiến sỹ các trường ngợi ca

Cùng bao các mẹ, các bà

Động viên con cháu xa nhà tòng quân

 

Lên đường đuổi giặc ngoại xâm

Hy sinh quên cả tuổi xuân đến cùng

Hơn trăm bà Mẹ anh hùng

Đau thương mất mát vẫn vùng đứng lên

Còn bao con cháu xứng tên

Anh hùng, tướng tá khắp trên mọi miền

Giáo sư - tiến sỹ nhiều lên

Họ đều là những tài hiền họ Tô

Trải bao gềnh thác nhấp nhô

Hai mươi thế kỷ cập bờ bình an

Là dân của nước Việt Nam

Tô tộc sẽ mãi ngày càng đẹp tươi !

Chú thích : 

(1) Cụ Tô Lê Hiến Chương là cháu tằng tôn của Đức Tô Hiến Thành, đã từng làm quan ở đất Gia Viễn (Ninh Bình). Vì sợ mưu sát nên đã đổi tên họ thành Lê Hiến Thái.

(2) Tô Lê Hiến Phủ và Tô Lê Hiến Tứ

(3) Ngự sử Trung Đại phu và Trấn nam Tướng quân (sau thăng chức Hạ đại phu).

(4) Trung với nước, hiếu với dân

(5), (6) Tô Chấn, Tô Hiệu, Tô Ngọc Vân và Tô Ngọc Thanh đều là người họ Tô làng Xuân Cầu, Nghĩa Trụ, Văn Giang, Hưng Yên (Tô Ngọc Thanh là con trai của Họa sỹ nổi tiếng Tô Ngọc Vân).

(7) Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật dân gian Việt Nam.                   

(8) Ủy viên Bộ Chính trị

(9) Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng.