Mô hình trồng bí xanh ở xã Bình Nguyên, Kiến Xương (Ảnh TL)

          Chi Họ Tô Văn làng Xuân Bảng, xã Bình Nguyên, huyện Kiến Xương, có nguồn gốc từ Họ Tô làng Thượng Tầm, nay là thôn Thái Hòa, xã Đông Hoàng, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình.

          Thủy tổ chi Họ Tô Văn xã Bình Nguyên là Tô Văn Tố, con cụ Tô Thế Lộc, đời thứ 6, Họ Tô xã Đông Hoàng. Như vậy, cụ Tô Văn Tố là đời thứ 7 của Khởi tổ Tô Huyền Thông và Tổ bà Từ Hạnh, của Họ Tô làng Thượng Tầm. Cụ Tố sang định cư lập nghiệp ở tổng Thủy Lũng, phủ Kiến Xương (không rõ tên thôn, xã cũ), nay là Xóm 1, thôn Xuân Bảng, xã Bình Nguyên, huyện Kiến Xương, kết duyên với cụ bà Họ Nguyễn (trong phả ý không ghi tên) nơi quê hương mới, vào nửa cuối thế kỷ 17 hoặc những năm đầu thế kỷ 18, đến nay đã trên 300 năm.

          Theo các cụ đời trước truyền lại là gốc Tổ tiên ở làng Thượng Tầm, tổng Thượng Tầm, phủ Thái Ninh, nay là thôn Thái Hòa, xã Đông Hoàng, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Năm 1992, chi họ đã cử một số vị đại diện mang tài liệu còn lưu giữ được về việc họ tìm về Đông Hoàng để đối chiếu. Và họ đại tông ở Đông Hoàng cũng cử đại diện sang Bình Nguyên khảo sát. Cả hai bên đều rất vui mừng nhận ra nhau là cùng một họ. Từ đó đến nay, Chi Họ Tô Văn xã Bình Nguyên đã cử đại diện tham gia Hội đồng gia tộc Họ Tô Đông Hoàng. Hàng năm chi họ đã về dự hai ngày giỗ Tổ ông Tô Huyền Thông vào ngày 8 tháng Tư và giỗ Tổ bà Từ Hạnh ngày 24 tháng Giêng. Những khi có công việc của chi Họ Văn Bình Nguyên, Họ Tô đại tông cũng đều cử người sang dự. Tình nghĩa họ hàng ngày càng bền chặt sau 300 năm xa cách.

          Chi Họ Tô Văn Bình Nguyên tính từ cụ Thủy tổ Tô Văn Tố đến nay đã phát triển đến đời 11 (nếu tình từ cụ Khởi tổ Tô Huyền Thông là đời 18) với 78 hộ và khoảng 300 nhân khẩu, Nghề nghiệp chính là ruộng, đời sống mức trung bình khá.

           Ngoài số sinh sống ở quê, chi họ cũng có một số hộ đi làm kinh tế ở các tỉnh, thành trong cả nước:

         Đông nhất là ở Kon Tum, Gia Lai: 23 hộ

          Đauh Từ (tỉnh Thái Nguyên): 17 hộ

          Tỉnh Yên Bái: 10 hộ.

          Chi họ đã có nhà thờ Tổ, hàng năm giỗ cụ Tô Văn Tố ngày 19 tháng Chín, giỗ cụ bà ngày 28 tháng Năm âm lịch.

          Tuy định cư lập nghiệp nơi quê hương mới, nhưng chi Họ Tô Văn xã Bình Nguyên vẫn phát huy được truyền thống hiếu học của dòng họ nơi quê gốc. Theo gia phả Họ Tô xã Đông Hoàng thì cụ Tô Thế Lộc là thân sinh cụ Tô Văn Tố đã đỗ Sinh đồ (Tú tài) Hán học, là người mở đầu cho nền khoa bảng của Họ Tô Đông Hoàng (các đời sau có ba cụ đỗ Cử nhân và nhiều cụ đỗ Tú tài, Nhị trường).

          Thời phong kiến, chi Họ Tô Bình Nguyên có hai cụ có nhiều đóng góp với dân làng, khi mất được thờ làm Hậu thần:

1.     Cụ Tô Văn Khoa, đời 3, gọi là cụ Hậu Khoa

2.     Cụ Tô Văn Quần, đời 4, gọi là cụ Hậu Quần

          Hiện nay, nhân khẩu trong chi họ chỉ khoảng 300 người, nhưng đã có 42 người có bằng đại học, trong đó có 4 Thạc sĩ. Là chi họ có phong trào khuyến học đi đầu trong xã và huyện. Quỹ Khuyến học thường xuyên có 20 triệu đồng.

          Chi họ cũng tiếp nối được truyền thống yêu nước cách mạng của dòng họ nơi quê gốc. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ chi họ có 68 người tham gia lực lượng vũ trang nhân dân, 40 người đi thanh niên xung phong, có 14 người là liệt sĩ, 11 người là thương binh, 6 người là nạn nhân chất độc da cam/dioxin. Đặc biệt vinh dự là trong chi họ có 7 bà mẹ được truy tặng và phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng là:

1.     Mẹ Phạm Thị Thi       4. Mẹ Tạ Thị Thoan       7. Mẹ Phạm Thị Thi B

2.     Mẹ Nguyễn Thị Lớn   5. Mẹ Tô Thị Sếnh

3.     Mẹ Phạm Thị Ốc        6. Mẹ Phạm Thị Ngân.

Tô Văn Cử (đời 7, Trưởng tộc)