Trung tâm xã Nghĩa Dũng, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi      Ảnh TL.

          Theo thông tin của Họ Tô xã Nghĩa Dũng, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi, thì khoảng thế kỷ 17, có cụ Tô Tất Dụng, người miền Bắc theo chúa Nguyễn vào miền Trung và định cư ở thôn La Hà, xã Nghĩa Thương (huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi) trở thành cụ Tổ của Họ Tô xã Nghĩa Thương.

          Cụ Tô Tất Dụng sinh được 3 người con trai, trở thành ông Tổ của 3 phái họ.

          Phái 1 và phái 2 hiện nay vẫn ở xã Nghĩa Thương, huyện Tư Nghĩa. Ông Tổ của phái 3 là Tô Văn Ba, sau đổi tên thành Tô Văn Lựu, đi buôn bán dầu rái, lấy vợ người họ Trương ở xã Tịnh Long, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi và định cư tại đó. Phái này lại chi thành 3 phân chi.

          Phân chi 1 vẫn ở xã Tịnh Long, huyện Sơn Tịnh.

          Phân chi 2 ở xã Tịnh Khê, huyện Sơn Tịnh.

          Phân chi 3 hiện nay ở thôn 3, xã Nghĩa Dũng, Thành phố Quảng Ngãi.

          Ông Tổ của Phân chi 3 là Tô Văn Bổ, Tổ bà không biết họ tên. Ông về xã Nghĩa Dũng cách nay khoảng 200 năm, sinh con cháu đến đời thứ 8 với 20 hộ và 95 nhân khẩu.

          Phân chi 2 còn 3 hộ đi làm ăn sinh sống tại Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Long An và tỉnh Ninh Thuận.

          Ở một xã ven đô nên chi họ ngoài làm nông nghiệp còn có các nghề thủ công, làm viên chức và kinh doanh dịch vụ. Đời sống trung bình và khá, không có hộ nghèo.

          Trong chi họ có 8 người có bằng đại học.

          Trong hai cuộc kháng chiến, trong chi họ có 10 người tham gia lực lượng vũ trang, có 1 là liệt sĩ.

           Chi họ mới lập gia phả năm 2013, ghi từ cụ Tổ Tô Văn Bổ đến 8 đời con cháu hiện nay.

                   Ảnh TL: Trung tâm xã Nghĩa Dũng, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi

                                                                                 Tô Hữu Tám