Theo lời kể của các cụ cao niên trong họ: Vào khoảng cuối thế kỷ 18 đầu thế kỷ 19, có 2 vợ chồng người Họ Tô không biết từ đâu đến sinh cơ lập nghiệp ở đất Báo Văn - tên cũ là thôn Hổ Khẩu, sau lại đổi thành Hổ Kỳ, nay là thôn Báo Văn, xã Đồng Văn, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc. Khi các cụ đến lập nghiệp tại đất Hổ Khẩu thì nhà rất nghèo. Các cụ phải đi làm thuê, cuốc mướn cho phú hộ trong làng.

Họ Tô huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn khá đông, sống ở các xã Tam Gia, Tĩnh Bắc, Sàn Viên, Lợi Bác, Nam Quan, Tú Đoạn. Riêng xã Tú Đoạn tập trung ở hai bản là Bản Quấn và Bản Tấu.

Ông Tô Văn Dinh sinh năm 1937 cho biết: Bố ông là Tô Văn Quý truyền lại rằng: Ông nội là Tô Văn Hộ, dân tộc Tày – là cụ Tổ của chi họ. Nghề nghiệp chính là làm ruộng. Do quê ông Tổ đất đai canh tác ít người lại quá đông, vì vậy khoảng năm 1900, cụ Tổ Tô Văn Hộ đã đưa 5 người con trai đi tìm đất làm ăn sinh sống.

Năm 1947, quân Pháp chiếm đóng xã An Sơn, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng. Chúng xây đồn bốt, tàn phá đình làng và nhà dân, gia phả bị mất nên đến nay, con cháu cũng không biết Thủy tổ của chi họ tên là gì, từ đâu đến định cư. Theo lời truyền lại và tính theo số đời thì cụ đến An Sơn vào khoảng những năm 80, thế kỷ 18.

Ở xã Xuất Lễ và xã Cao Lâu có một chi Họ Tô khá lớn với 70 hộ, ngoài ra còn ở rải rác trong huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn. Và là người dân tộc Tày.

Thủy tổ tên là Tô Tâm, không biết từ đâu đến định cư ở huyện Sông Cầu (nay là thị xã Sông Cầu) và đến từ bao giờ. Chi họ từ Thủy tổ đến nay đã đến đời thứ 7, nên phán đoán ông Tổ đã đến Sông Cầu khoảng 200 năm. Thời gian này tương tự như các chi họ khác tại tỉnh Phú Yên, đều từ Bình Định vào, nên có thể ông Tổ Họ Tô thị xã Sông Cầu cũng từ Bình Định vào.

Vào khoảng thập niên 60 của thế kỷ 19, tại làng An Phước (nay là phường Mỹ Phước, Thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương) có một cặp vợ chồng Họ Phạm sinh được một người con trai. Người chồng mất sớm ngay khi đứa con trai mới chào đời. Người vợ trẻ với đứa con thơ may mắn được một người Họ Tô (có lẽ gốc miền Trung hoặc miền Bắc) mang về nuôi dưỡng, đặt tên là Tô Văn Út và không sinh thêm người con nào khác. Người Họ Tô này được xem là Thủy tổ của Họ Tô Bến Cát (đời thứ nhất).

Theo lời kể của ông Tô Xuân Cương, sinh năm 1974 thì Tổ tiên về Nà Nghìu, xã Lục Bình, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Cạn định cư lập nghiệp đến ông Cương là đời thứ tư. Nhưng cụ Tổ từ đâu về, tên là gì, gia cảnh thế nào… con cháu đời nay không biết. Chỉ biết cụ Tổ dân tộc Tày. Mộ hiện táng tại thôn Nà Nghìu, xã Lục Bình.

Cụ Tổ của chi Họ Tô thị trấn Núi Sập, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang là người Triều Châu, Trung Quốc, chạy sang Việt Nam sau thất bại của phong trào phản Thanh – phục Minh, về định cư ở thị trấn Núi Sập đã hơn 200 năm. Nay chi họ phát triển đến đời thứ 8 với khoảng 60 hộ với khoảng 300 nhân khẩu. Có chừng 20 hộ đi công tác, làm ăn ở các tỉnh miền Tây và Thành phố Hồ Chí Minh.

Họ Tô xã Cao Đại, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc có nhiều chi khác nhau như: Tô Thế, Tô Quang, Tô Văn… trong đó chi Họ Tô Văn là đông nhất. Trong bài này chỉ giới thiệu về chi Họ Tô Thế: