HỌ TÔ TRUNG AN VÀ HÒA PHÚ, CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH


Vườn trái cây Trung An, Củ Chi luôn là điểm đến “hot” trong mùa hè nóng nực với 30 đến 50 nghìn lượt khách đến thăm quan mỗi năm bởi không gian vô cùng mát mẻ và yên tĩnh (Ảnh TL)

          Theo bản tộc phả và lời kể của ông Tô Văn Rựa (Tám Rựa), 73 tuổi ở Hiệp An (Thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương) thì cụ Tổ của Họ Tô Trung An và Hòa Phú, tên là Tô Quốc Việt, cùng một người em từ Trung Quốc sang Việt Nam ở đất Củ Chi, không rõ vào thời gian nào. Nhưng từ cụ Tổ nay đã đến đời thứ 9, nên có thể phán đoán là cụ Tô Quốc Việt đến Việt Nam khoảng từ 200 đến 250 năm, cùng thời với cụ Tổ Họ Tô Bình Mỹ, Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh.

          Cụ Tô Quốc Việt sinh được hai người con trai, là Tô Văn Ngỗng và Tô Văn Mái.

          Gia phả viết tiếp từ đời thứ 3, đến đời thứ 7, nhưng mỗi đời chỉ liệt kê tên của 1 người, không phải nhất thiết là con trưởng, mà có đời là người con thứ tư, có đời là người con thứ bảy. Vì đây là bản phả đồ của một gia đình (ông Tô Văn Rựa), nên chỉ ghi tên những ông Tổ trực hệ.

          Ông Tô Văn Rựa là cháu bảy đời của cụ Tổ Tô Quốc Việt. Cha ông Tô Văn Rựa là người con thứ tư của đời thứ 6, tên là Tô Văn Phép. Năm 1949 có lẽ hoạt động kháng chiến mà bị giặc Pháp bắn chết. Ông Tô Văn Rựa phải theo mẹ về quê ngoại ở Tân An, Thủ Dầu Một và đổi theo họ mẹ là Ngô Văn Rựa. Nay đã đổi về Họ Tô nhưng vẫn sống ở Thành phố Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương). Một người chú ruột của ông Tám Rựa là thứ 8, tên là Tô Văn Tắc vẫn ở lại Trung An, Củ Chi. Và ở Trung An hiện nay vẫn còn địa danh là bến đò Tám Tắc.

          Họ Tô Trung An nay đã đến đời thứ 9, có đông con cháu nên sinh sống ở cả hai Trung An và Hòa Phú (thuộc Củ Chi), nhưng ở Trung An đông hơn. Chưa có thống kê chính xác nhưng có thể đến hơn trăm hộ, với khoảng từ 500 đến 600 nhân khẩu.

          Người Họ Tô ở đây làm mọi ngành nghề như: Nông nghiệp, kinh doanh, dịch vụ. Đời sống trung bình khá, không có hộ nghèo.

          Theo “Họ Tô Việt Nam