Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) - Ảnh: GIA HÂN

          Hàng giả, gian lận thương mại có thể coi là một quốc nạn ở nhiều phương diện và có hiện tượng "móc ngoặc" của một số cán bộ công quyền suy thoái đạo đức, lối sống.

          Sáng 17-6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về kinh tế, xã hội và quyết toán ngân sách nhà nước. 

          Nhiều đại biểu thảo luận về việc phòng, chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng và gian lận thương mại đang được triển khai quyết liệt trên toàn quốc.

          Sản xuất, buôn bán hàng giả diễn biến phức tạp

          Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) điểm lại năm 2024, phát hiện xử lý 47.135 vụ. 4 tháng đầu năm 2025, đã bắt giữ và xử lý hơn 30.000 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách nhà nước hơn 4.892 tỉ đồng, khởi tố hình sự 1.450 vụ, hơn 2.100 đối tượng. 

          "Tình hình cho thấy sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, gian lận thương mại, buôn lậu diễn biến phức tạp bất chấp nỗ lực của các cơ quan chức năng", ông Tám nói.

          Theo ông Tám, hàng giả, hàng nhái gây thiệt hại kinh tế, đe dọa sức khỏe người dân, làm suy giảm uy tín doanh nghiệp, giảm niềm tin vào hàng hóa trong nước, cản trở phát triển kinh tế, thất thu ngân sách và gây bất ổn xã hội.

          Hơn nửa triệu sản phẩm hàng giả tồn tại gần 5 năm trên thị trường, thực phẩm giả, thuốc giả, mỹ phẩm giả và các hàng giả khác lưu hành thị trường nhiều năm qua cho thấy thủ đoạn của các đối tượng sản xuất, buôn bán hàng giả rất tinh vi và phức tạp.

          Đường dây sản xuất, buôn bán hàng trăm tấn thực phẩm chức năng liên quan đến cán bộ, Bộ Công an đã bị khởi tố. Nhiều vụ việc khác cho thấy sự tiếp tay của cán bộ thoái hóa. Hàng giả tràn lan trên mạng xã hội, được người nổi tiếng quảng cáo rầm rộ, gây khó khăn cho người tiêu dùng phân biệt.

          Nâng tầm phòng chống hàng giả, gian lận thương mại thành chiến lược quốc gia

          Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Bình Dương) - Ảnh: GIA HÂN

          Đại biểu Tô Văn Tám cho hay đầu tháng 5-2025, Nghị định 46 nhấn mạnh tăng cường quản lý thị trường, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, thể hiện quyết tâm của Chính phủ bảo vệ người tiêu dùng và trật tự thị trường.

          Để chống hàng giả, gian lận thương mại hiệu quả, ông Tám đề nghị Chính phủ tăng cường quản lý sản xuất, buôn bán hàng hóa và an toàn thực phẩm ở cả trung ương và địa phương, do tình hình vẫn rất phức tạp.

          Bên cạnh đó, Chính phủ cần tăng cường kiểm tra, rà soát quá trình tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan đó như thế nào.

          Cần xem thử tính thống nhất trong quản lý như thế nào, có tình trạng nhiều đầu mối quản lý kiểm soát nhưng phản ứng chậm, có sự chồng chéo trong quản lý hay có lỗ hổng nào để chấn chỉnh và xử lý.

          "Hàng giả, gian lận thương mại có thể coi là một quốc nạn ở nhiều phương diện. Bởi hệ lụy xã hội mà nó tạo ra, hệ lụy xã hội và đạo đức rất nặng nề, quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi và có hiện tượng "móc ngoặc" của một số cán bộ công quyền suy thoái đạo đức, lối sống.

          Bởi vậy, phòng chống hàng giả, gian lận thương mại cần được nâng lên tầm chiến lược quốc gia để có quyết sách và nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác phòng chống hàng giả, gian lận thương mại", ông Tám nêu.

          Đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) đề nghị cần có khung pháp lý nghiêm minh để xử lý và công khai thông tin để người dân biết, tẩy chay hàng giả, hàng nhái, đặc biệt là thuốc giả, thực phẩm bẩn.

          Đại biểu đặt vấn đề: “Chúng ta có cả một hệ thống pháp luật quản lý bao quát ở tất cả lĩnh vực, có nhiều lực lượng quản lý xã hội từ biên giới, cửa khẩu, trong khu dân cư, nhưng hàng trăm tấn thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, đồ ăn, thức uống giả được sản xuất, lưu hành, kinh doanh và được bán trong các nhà thuốc, cửa hàng kinh doanh hợp pháp và hiện diện ngay ở bệnh viện, trường học”.

          Từ đó ông đề nghị nhanh chóng thay đổi phương thức quản trị xã hội hiệu quả hơn, không để các loại tội phạm này có môi trường tồn tại và phát triển

          Bên cạnh đó, cần có một hành lang pháp lý để trừng phạt nghiêm minh các loại tội phạm liên quan hàng giả, hàng nhái. “Cần có các cuộc thanh lọc, phát hiện và xử lý thật nghiêm minh đối với những cán bộ thực thi pháp luật đã bao che, dung túng cho tội phạm”, ông Trí nói.

          Chống hàng giả, gian lận thương mại là yêu cầu sống còn của nền kinh tế

          Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Bình Dương) cho hay chống hàng giả, gian lận thương mại là yêu cầu sống còn của nền kinh tế.

          Theo bà Trân, thực tế chúng ta đã làm nhưng chưa đủ mạnh, chưa triệt để. Các đợt rà soát gần đây ở địa phương đã phát hiện nhiều vi phạm, cho thấy vấn đề rất nghiêm trọng.

          Tuy nhiên, hiện mới thấy "chống" mà chưa thấy "xây". Việc hàng giả, hàng nhái tồn tại là do người tiêu dùng quan tâm đến uy tín thương hiệu, nên nhiều cơ sở đã mượn danh khoác lên mình thương hiệu nổi tiếng của người khác để dễ bán hàng.

          Cần phát động một phong trào xây dựng thương hiệu Việt - mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành hàng cần tạo ra thương hiệu riêng, gắn với chất lượng thật, nguồn gốc rõ ràng, sản xuất xanh và minh bạch.

          "Những ví dụ thành công như vải thiều Bắc Giang, gạo ST25, xe VinFast... cho thấy nếu có chiến lược đúng đắn và sự đồng hành chính sách, thương hiệu Việt Nam hoàn toàn có thể vươn xa", bà Trân nói.

          Trước sự truy quét hàng giả, hàng nhái, hàng lậu... của các cơ quan chức năng, nhiều dân buôn hàng qua đường tiểu ngạch tìm cách đối phó, tiểu thương tại nhiều chợ truyền thống cũng đóng sạp để né kiểm tra.

          Ngọc  An, Tiến Long (Tuổi trẻ)