NGHỆ SĨ NHÂN DÂN TÔ NGUYỆT NGA


Họ và tên                       : Tô Nguyệt Nga

Năm sinh                       : 1942

Quê quán                       : Làng Ô Mễ, xã Tân Phong, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình

Địa chỉ nơi ở hiện tại      : 358/2 Điện Biên Phủ - P.11 – Q.10 – TP. HCM

Chức vụ hiện nay           : Ủy viên thường vụ BCH Hội nghệ sĩ Múa TP. HCM

Được phong danh hiệu   : Nghệ sĩ ưu tú năm 1992

  Nghệ sĩ nhân dân năm 2012

Được tặng                      : Giải thưởng Nhà nước năm 2001 (đợt 1)

I. TÓM TẮT QUÁ TRÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA BẢN THÂN

1958-1973: Là diễn viên múa của Đoàn Ca Múa Nhân Dân Trung ương (nay là Nhà hát ca múa nhạc Việt Nam), đã cùng đoàn phục vụ hầu hết các tỉnh phía Bắc, các vùng tuyến lửa, phục vụ Thanh niên xung phong và bộ đội ở tiền phương; tham gia nhiều chuyến đi phục vụ đối ngoại và giới thiệu nghệ thuật Việt Nam ở nhiều nước trên thế giới. Cùng tập thể, đã đạt được nhiều Huy chương vàng trong Liên hoan Thanh niên và Sinh viên thế giới.

Là một trong những diễn viên xô-lít của Đoàn, đã đặc biệt thành công trong các tiết mục: “Chiến lũy thép” (biên đạo: Xuân Định, vai thiếu nữ Châu Phi), “Cánh chim và ánh mặt trời” (biên đạo: Thái Ly, múa solo), “Cây tre Việt Nam” (biên đạo: Phùng Nhan, múa solo), “Lựu đạn gỗ” (biên đạo Trần Minh), vũ kịch “Theo cô giải phóng” (biên đạo Thái Ly, vai em bé miền Nam).

1973-1979: Được Bộ Văn Hóa tuyển cho đi học ngành  biên đạo múa tại Trường Đại học sân khấu Quốc gia Liên Xô tại Mat-xcơ-va. Quá trình học tập và kết quả luận án tốt nghiệp được đánh giá cao, đạt các điểm tối ưu về chuyên môn…

Ngoài một số tiết mục nhỏ, đã dàn dựng vũ kịch “Việt Nam của tôi” (âm nhạc: Nguyễn Văn Nam), cho đoàn balê cổ điển Mat-xcơ-va. Đây là vở balê đầu tiên do một biên đạo Việt Nam dàn dựng cho một đoàn balê ngoại quốc, có đẳng cấp quốc tế. “Việt Nam của tôi” đã được biểu diễn ra mắt vào tháng 4 năm 1979, tại cung Đại hội Điện Kremli ở Mat-xcơ-va và tại nhà hát lớn ở Lêningrat, cùng một số thành phố khác ở Liên Xô, và cộng hòa dân chủ Đức.

1979-1994: công tác tại Đoàn Nghệ Thuật Ca Múa Nhạc Bông Sen (TP.HCM). Với chức danh biên đạo múa của Đoàn, đã xây dựng nhiều tiết mục cho chương trình biểu diễn của đoàn, tham gia các chương trình lớn của thành phố, đạt nhiều giải thưởng trong các hội diễn chuyên nghiệp toàn quốc. Ngoài vai trò biên đạo múa, còn đảm nhiệm công tác lãnh đạo đoàn từ 1985 đến 1994 với chức danh Phó Trưởng Đoàn, trong đó có 3 năm làm Quyền Trưởng Đoàn.

Từ năm 1994: Nghỉ hưu theo chế độ, hoạt đông tự do, sáng tác theo đề nghị của các cơ quan, đơn vị TP.HCM và các tỉnh, tham gia giảng dạy các lớp đào tạo tại chức môn sáng tác trường đại học Sân Khấu –Điện Ảnh khu vực phía Nam.

NSND Tô Nguyệt Nga (ngoài cùng bên trái) chụp ảnh với Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trong buổi trao tặng giải thưởng về Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương, đạo đức Hồ Chí Minh

Khen thưởng

-         Chiến sỹ thi đua Bộ Văn Hóa năm 1969

-         Huân chương Kháng chiến Hạng 2

-         Huy chương “Vì sự nghiệp Văn hóa”

-         Danh hiệu   Nghệ sỹ ưu tú       : 1993

-         Nghệ sỹ nhân dân : 2012

-         Bằng khen: của Bộ Văn hóa- Thể thao – Du lịch kỷ niệm 60 thành lập nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam (2011)

-         Của Ủy ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh về thành tích xây dựng Hội Nghệ sĩ Múa (2010).

-         Giải thưởng “tác phẩm xuất sắc” về chủ đề “học tập và làm theo Bác Hồ”: Của ban chấp hành Trung ương Đảng: kịch múa Mặt trời trong tim năm 2010 của ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh: kịch múa Tuổi trẻ thành phố mang tên Bác năm 2010.

II. MỘT SỐ TÁC PHẨM TIÊU BIỂU ĐẠT GIẢI THƯỞNG NGHỆ THUẬT

A. GIẢI THƯỞNG NHÀ NƯỚC (năm 2001) cho tác phẩm:

- Vũ kịch “Việt Nam của tôi”

Âm nhạc: Nguyễn Văn Nam

Biểu diễn: Đoàn Balê cổ điển Mat-scơ-va

Ra mắt đầu tiên: 7-4-1979 tại Cung Đại Hội Điện  Kremli

Sau đó được tiếp tục biểu diễn ở Điện Kremli, ở Nhà hát lớn Leningrat.

Ở một só thành phố khác của Liên Xô (cũ) và Cộng Hòa Dân Chủ Đức.

-         Múa “Trắng đen” (“Bóng tối và ánh sáng”) năm 1981

Âm nhạc: Ca Lê Thuận

Thể loại: múa ít người

Biểu diễn: Đoàn nghệ thuật ca múa nhạc Bông Sen (TP.Hồ Chí Minh )

-         Múa “Hương Sen” năm 1981

Âm nhạc: Thanh Trúc

Thể loại: Múa đôi

Biểu diễn: Đoàn nghệ thuật ca múa nhạc Bông Sen

-         Múa “Tiếng chày trên sóc Bombo” năm 1995

Âm nhạc: Xuân Hồng

Thể loại: Múa tập thể

Biểu diễn: Đoàn nghệ thuật ca múa nhạc Bông sen (TP.HCM)

B. HUY CHƯƠNG VÀNG HỘI DIỄN TOÀN QUỐC  - các tác phẩm:

- “Trắng đen” (“Ánh sáng và bóng tối”) năm 1981

- “Tiếng chày trên sóc Bombo” năm 1985

- “Những bông hoa trong vườn Bác” năm 1985

- “Hòa bình niềm vui” năm 1985

C. HUÂN CHƯƠNG BẠC HỘI DIỄN TOÀN QUỐC – các tác phẩm:

- “Hương sen” năm 1981

- “Trị An âm vang mùa xuân” năm 1981

- “Mùa xuân trên những giếng dầu” năm 1985

- “Mùa lúa chín” năm 1985

- “Niềm vui người thợ gốm” năm 1999

- “Hương sắc Bình Dương” năm 1999

D. GIẢI THƯỞNG HỘI NGHỆ SĨ MÚA VIỆT NAM – các tác phẩm:

- “Hằng Nga giáng trần” (“Đêm trăng”)

- “Giã gạo đêm trăng”

- “Hương sắc Bình Dương”

- “Bài ca không quên”

- “Niềm vui người thợ gốm”

- “Những ngày đáng nhớ” (chương 2, chương trình kỷ niệm “300 năm Sài Gòn”)

- “Mặt trời và niềm tin”.