Khu Đô thị và Công Nghiệp Mỹ Phước 3

          Vào khoảng thập niên 60 của thế kỷ 19, tại làng An Phước (nay là phường Mỹ Phước, Thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương) có một cặp vợ chồng Họ Phạm sinh được một người con trai. Người chồng mất sớm ngay khi đứa con trai mới chào đời. Người vợ trẻ với đứa con thơ may mắn được một người Họ Tô (có lẽ gốc miền Trung hoặc miền Bắc) mang về nuôi dưỡng, đặt tên là Tô Văn Út và không sinh thêm người con nào khác. Người Họ Tô này được xem là Thủy tổ của Họ Tô Bến Cát (đời thứ nhất).

          Họ Tô ở Bến Cát thật sự hiếm hoi, bởi vùng đất này chủ yếu do 2 chi tộc cùng Họ Nguyễn khai phá, lập nghiệp từ 300 năm nay.

          Ông Tô Văn Út (đời thứ hai) lập gia đình rất sớm với một người con gái (không rõ họ, tên) chỉ mới 16 tuổi. Năm 1883, sau khi sinh ra ông Tô Văn Nam (đời thứ ba) thì người vợ mất vì bạo bệnh. Ông Tô Văn Út tái giá với người vợ kế là bà Phạm Thị Dẽ và sinh thêm 7 người con, gồm 3 trai, 4 gái.

          Chi Họ Tô thị xã Bến Cát cứ thế phát triển cho đến ngày nay, đã được 7 đời với 130 hộ mang Họ Tô. Nếu tính cả dâu, rể, con, cháu thì cộng đồng Họ Tô tại Bến Cát có tổng cộng 293 người, hiện còn sống 213 người, tập trung tại 2 phường Chánh Phú Hòa và phường Mỹ Phước, Thị xã Bến Cát. Một vài người về sống tại Thành phố Hồ Chí Minh và Tiền Giang. Nghề nghiệp chủ yếu là làm ruộng hoặc thợ mộc, thợ hồ. Một số người đang công tác tại các cơ quan Đảng và chính quyền tại địa phương. Tuy cuộc sống còn vất vả nhưng Họ Tô Bến Cát không có ai thuộc diện hộ nghèo.

          Là một chi họ ít người, nhưng Họ Tô Bến Cát cũng có nhiều người tham gia cách mạng, chiến đấu và hy sinh trong các cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và trong chiến tranh biên giới với 12 liệt sỹ, 1 Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng. Đặc biệt gia đình ông Tô Văn Hà (đời thứ 4) có đến 5 liệt sỹ.

         Con cháu Họ Tô Bến Cát rất hiếu học. Hiện có 22 người tốt nghiệp đại học, trong đó có 1 thạc sĩ.

          Địa bàn Bến Cát có một số người Họ Tô từ nơi khác đến sinh sống, chưa rõ nguồn gốc, một số đến từ tỉnh Tây Ninh và Thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.

          Thời gian tới chi Họ Tô Bến Cát sẽ tiếp tục liên hệ với các chi Họ Tô khác, tạo điều kiện chắp nối dòng họ trên địa bàn tỉnh Bình Dương.

        Tô Văn Đường