Cánh chim báo sang mùa

Nắng hoai hoai cuối hạ

Màu mây non lá mạ

Gió trên cành hiu hiu

Chừng như thu ngấp nghé

Trong hương cốm đâu đây

Khói lam chiều rất nhẹ

Sông vừa vơi vừa đầy

Phút giây chuyển sang mùa

Nghe vô cùng huyền diệu

Không thừa và không thiếu

Tay thiên nhiên đặt bày

Hạ tàn và thu tới

Đi qua tà áo ai

Đôi vạt dài thơ thới

Chút nắng vàng vắt vai.

Và tiếng đàn tri âm

Nhẹ tênh như lá rơi

Bay trong không gian xanh

Gieo tứ thơ bất chợt

                                                                   Tạ Hữu Yên

Nhà thơ Tạ Hữu Yên (1927 - 2014), sinh ra tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Ông nhập ngũ năm 1948 và bắt đầu viết ca dao, làm thơ, viết báo. Ông xuất bản được64 đầu sách với các thể loại; truyện, ký, sưu tầm và thơ; trong đó có 10 tập về Chủ tịch Hồ Chí Minh và tập “Võ Nguyên Giáp vị Đại tướng văn võ song toàn” được dư luận hoan nghênh. Ông còn có 168 bài thơ được phổ nhạc và đi cùng năm tháng như các bài “Đất nước”, “Đôi dép Bác Hồ”, “Từ bến Nhà Rồng”, “Cung đàn Huế” và “Cảm xúc tháng Mười”… “Sang mùa” là một bài thơ hay, đư­ợc nhiều ngư­ời ­ưa thích.

Một năm có bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông. Mùa Thu là phần thứ ba trong bốn phần của một chu trình thời tiết, nằm giữa cuối hạ và đầu thug… Như sau những thất thường giông bão và nắng hạ thiêu đốt, thời tiết lại sang thu hiền hoà, dịu nhẹ như đôi vợ chồng sau cơn xích mích lại làm lành với nhau dịu nhẹ. Được tác giả mô tả:

Nắng hoai hoai cuối hạ

Mây màu non lá mạ

Gió trên cành hiu hiu

Thế rồi khói bếp chiều trở thành màu lam, dòng sông cuối mùa nên lũ cũng vừa vơi vừa đầy và thoang thoảng đâu đây có mùi hương cốm mới…

Cũng giống như mùa xuân, mùa thu là bạn với mọi người như một sứ điệp, một thông điệp hoà bình. Ở đây, tác giả chỉ chọn hai nhân vật đại diện: Đó là một dáng hình kiều nữ vô danh, vô hình với:

Đôi vạt dài thơ thới

Chút nắng vàng vắt vai.

Và một tiếng đàn tri kỷ buông giữa không gian xanh, nhẹ như một tiếng lá rơi, bất chợt gợi lên một thi tứ thu tứ, cũng gợi lên trong lòng người một đòi hỏi cần có nhau, cần có bạn bè tri kỷ trong cuộc đời…

Trong kho tàng thơ Việt Nam viết về mùa Thu, có ba bài tuyệt cú, đó là: “Thu điếu” của Yên Đổ, theo thể Đường luật; bài “Tiếng thu” của Lưu Trọng Lư, có “Con nai vàng ngơ ngác” và bài “Đây mùa thu tới” của Xuân Diệu, với “những luồng run rẩy rung rinh lá” (Điệp âm bốn phụ âm R). Nhà thơ Tạ Hữu Yên của chúng ta hẳn có biết ba bài thơ Thu nói trên mà vẫn chủ động với cảm hứng và ngòi bút của mình, ra mắt bài thơ “Sang mùa”. Đây là bài thơ hay tả chân về mùa Thu.

                                                                           Tô Hồng