Nhân dân xã Tiên Hội (Đại từ Thái Nguyên) thu hái chè Bát Tiên cho năng suất cao (Ảnh TL).

Theo lời kể và truyền lại, vào khoảng cuối thế kỷ 18, dòng Họ Tô Quang đến làm ăn tại huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Nhưng nguyên quán từ đâu thì không rõ.

Nghề nghiệp chính của người Họ Tô Quang khi đó là: Tư thương, may mặc.

Theo sự hiểu biết và lời kể của cụ Tô Quang Dưỡng thì dòng Họ Tô Quang mấy đời độc đinh:

Cụ khởi Tổ là Tô Hùng đẻ ra cụ Tô Tư Ông;

Cụ Tô Tư Ông sinh ra được hai người con, con trai là: Tô Kiều Chân, con gái là: Tô Ngọc Kiều;

Cụ Tô Kiều Chân, vợ là Viên Thị Mãn sinh được ba người con, một trai là: Tô Quang Dưỡng, hai gái là: Tô Thị Múi, Tô Xuân Lan.

Cụ Tô Quang Dưỡng sinh được 7 người con gồm:

1.     Tô Huệ Anh, có 2 nguwofi con và 2 cháu

2.     Tô Vĩ Phương, có 4 người con và 7 cháu

3.     Tô Vĩ Bình, có 5 nguwofi con và 5 cháu

4.     Tô Vĩ Lượng, có 2 người con

5.     Tô Huệ Nga, có 1 người con

6.     Tô Vĩ Hồng, có 2 người con

7.     Tô Vĩ Hải, có 2 người con

Tính từ Khởi tổ cụ Tô Hùng, đến nay chi họ đã được 6 (sáu) đời.

Hiện nay, tổng nhân khẩu của dòng Họ Tô Quang gồm 40 nhân khẩu.

Do điều kiện khó khăn và hoàn cảnh lịch sử - xã hội, năm 1957 nghe theo tiếng gọi của Đảng và Chính phủ, gia đình ông Tô Quang Dưỡng đã từ Thanh Hóa ra Hải Phòng sinh sống và làm việc ở quận Lê Chân. Ông Tô Quang Dưỡng tham gia Ban Chấp hàng Đoàn thanh niên, làm dân quân trực chiến tại Thành phố Hải Phòng.

Năm 1966, khi Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc, do điều động của quận Lê Chân, gia đình ông Tô Quang Dưỡng sơ tán lên huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên và làm ăn sinh sống đến bây giờ.

Hiện nay, mồ mả của dòng họ Tô Quang đã được quy tụ và di chuyển từ huyện Lang Chánh, Thanh Hóa về an táng tại xóm 1 Tiên Trường, xã Tiên Hội, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.

                                   Tô Vĩ Bình (Đời thứ 5)