ÔNG TÔ TỬ HẠ


    Ông Tô Tử Hạ là Trưởng Ban liên lạc đầu tiên của Họ Tô Việt Nam, được thành lập từ năm 1998. Ông đã góp phần quan trọng trong việc “chắp nối dòng họ”, làm cho hàng trăm chi Họ Tô từ Bắc chí Nam biết đến nhau, đoàn kết gắn bó với nhau trong một dòng Họ Tô duy nhất ở Việt Nam.

    Ông sinh ngày 6 tháng 6 năm 1939 tại thôn Trung Chánh, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. Năm 1954, lúc vừa tròn 15 tuổi, ông cùng cha là cán bộ cách mạng tập kết ra miền Bắc, học trường Học sinh miền Nam. Năm 1958, ông thi vào học trường Đại học Bách khoa và năm 1961 tốt nghiệp Kỹ sư xây dựng.

    Từ 1961 đến 1979, ông làm công tác kỹ thuật, phụ trách xây dựng và quản lý các công trình công nghiệp quan trọng như Khu gang thép Thái Nguyên, mỏ than Mạo Khê, Công ty Than Uông Bí. Có thời gian ông là Kỹ sư trưởng các công trình ngầm dưới lòng đất tại nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên.

    Từ năm 1980 đến năm 2000, ông chuyển sang làm công tác Tổ chức là Vụ trưởng Vụ Lao động – Tiền lương, Bộ Mỏ và Than; Vụ trưởng Vụ Tổ chức – Lao động, Bộ Năng lượng; rồi Phó Trưởng ban Tổ chức – Cán bộ Chính phủ (Thứ trưởng Bộ Nội vụ ngày nay). Từ năm 2000 đến năm 2005 là Tổng Thư ký Ban chỉ đạo biên soạn lịch sử Chính phủ. Ông đã đi nghiên cứu, khảo sát ở 20 nước và vùng lãnh thổ về quản lý nhà nước và quản lý kinh tế. Ông là tác giả của 10 cuốn sách về hành chính và công chức, 1 tập thơ :”99 bài thơ Tình” với bút danh Cát Minh.

    Năm 1998, Ban liên lạc Họ Tô Việt Namđược thành lập, ông được bầu làm Trưởng Ban liên lạc và cụ Tô Gĩ là Trưởng Ban danh dự. Mặc dù rất bận công việc Nhà nước (vì còn đang đương chức) và có thời gian bị ốm đau nặng, nhưng với nhiệt tình trách nhiệm và uy tín trong các mối quan hệ, ông đã đóng góp hết sức mình cho công việc của dòng họ.

    Ông đã chủ trì các phiên họp của Ban liên lạc hai lần mỗi năm và trong các cuộc họp đó, ông đã đưa ra những quyết định đúng đắn về kiện toàn tổ chức, phân công, phân nhiệm do đó đã phát huy được vai trò của Ban liên lạc trong “Chắp nối dòng họ - Tìm về cội nguồn”. Ông đã đến thăm và dự nhiều cuộc họp của các Ban liên lạc Họ Tô tỉnh và của các chi họ.

    Ông cũng đã góp phần quan trọng trong việc đề ra chủ trương và tích cực thực hiện cuộc vận động “Mỗi người một giọt đồng đúc tượng Danh nhân”, được sự hưởng ứng nhiệt tình của bà con Họ Tô cả nước và thu được kết quả tốt đẹp. Ông cũng đã liên hệ, tranh thủ sự giúp đỡ của chính quyền tỉnh Hà Tây (), huyện Đan Phượng, xã Hạ Mỗ, của Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, của xưởng đúc đồng Đoàn Kết…, nên với số tiền không lớn (74 triệu đồng), dòng họ và chính quyền địa phương đã xây dựng tượng danh nhân Tô Hiến Thành, đạt yêu cầu cao về chất lượng, mỹ thuật và tiến độ, trở thành biểu tượng đoàn kết, tập hợp dòng họ và đem lại niềm vui và lòng tự hào cho dòng Họ Tô cả nước.

    Sự nỗ lực cống hiến của ông và của tập thể Ban liên lạc đã làm hưng thịnh việc họ của nhiều chi họ: viết tộc phả, tôn tạo phần mộ và nhà thờ Thủy tổ, tôn vinh người cao tuổi,động viên học sinh, sinh viên có thành tích học tập, do đó đã củng cố tình đoàn kết trong chi họ. Và cũng đã tập hợp được hàng trăm chi họ, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa các chi họ trong Ban liên lạc Họ Tô từng tỉnh, huyện và khu vực đến toàn quốc.

     Năm 2005, do thị lực giảm sút nghiêm trọng vì biến chứng của bệnh tiểu đường, không còn đọc được, viết được, ông đã gửi thư đến Hội nghị Ban liên lạc Họ Tô Việt Nam (27-2-2005), xin được thôi chức Trưởng Ban liên lạc và đề cử ông Tô Thuận, Phó Trưởng ban thường trực thay thế.

    Hội nghị Ban liên lạc hoàn toàn nhất trí với ý kiến đề nghị của ông, nhiệt liệt cảm ơn ông đã đóng góp nhiều tâm lực cho dòng họ, chúc ông sớm bình phục để tiếp tục cống hiến xuất sắc cho công việc của Nhà nước và của dòng họ.

    Ông đã được tặng thưởng nhiều Huân chương cao quý, được trao tặng Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng.

    Do tuổi cao, lâm trọng bệnh lâu ngày, ông đã từ trần ngày 17 tháng 5 năm 2019, hưởng thọ 81 tuổi. Hội đồng Họ Tô Việt Nam đã đăng Tin buồn trên Website Họ Tô Việt Nam. Ngày 23 tháng 5 năm 2019, Hội đồng Họ Tô Việt Nam cùng đông đảo bà con Họ Tô đã đến Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nôị tiễn đưa ông về nơi an nghỉ cuối cùng tại Nghĩa trang gia đình ở phường Xuân Sơn, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh.

                                                                                 Tô Bỉnh