Huyện đảo Cát Hải

Chi Họ Tô thôn Đoài, xã Đồng Bài, huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng do không còn gia phả và các tài liệu có liên quan để lại, nay chỉ xác định được hai ngôi mộ trên bia có ghi là:

1. Cụ Ông Tứ Đại - giỗ ngày 06 tháng Giêng (Âm lịch)

2. Cụ Bà Tỷ Tổ Tứ Đại - Giỗ ngày 21 tháng Chạp (Âm lịch).

Nghe ông bà kể lại, vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 có ba anh em, người anh lớn là Cụ Tô Văn Trụ sinh khoảng năm 1850, người thứ hai là Cụ Tô Văn Thuyền và người em gái út không rõ tên.

Cụ Tô Văn Trụ sinh được hai người con trai và một người con gái, người anh lớn là Cụ Tô Văn Đại, người thứ hai là cụ Tô Văn Ước và người em út là Cụ Tô Thị Nguyệt.

Cụ Tô Văn Thuyền không có vợ con. Cụ mất không rõ năm nào.

Người em gái út đi lấy chồng nơi xa thất lạc không rõ ở đâu.

1. Cụ Tô Văn Đại là con lớn của cụ Tô Văn Trụ - sinh năm 1884 mất năm 1973 tại thôn Đoài, xã Đồng Bài, huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Cụ sinh được 11 người con (trong đó 9 người con trai và 2 người con gái), các con của cụ đều khỏe mạnh, đời sống rất khó khăn nhưng anh em đoàn kết hỗ trợ nhau vượt qua  khó khăn đói nghèo đoàn tụ, sum họp đầy đủ.

2. Cụ Tô Văn Ước là con thứ hai của Cụ Tô Văn Trụ - sinh năm 1900 mất năm 1973 tại thôn Đoài, xã Đồng Bài, huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Cụ sinh được 2 người con trai, cũng vào thời buổi khó khăn anh em đoàn kết giúp đỡ nhau và hai gia đình cùng ở chung trên mảnh đất rộng khoảng 500 m².

3. Cụ Tô  Thị Nguyệt (con út Cụ Trụ) lấy chồng cũng ở địa phương

Chi họ Tô Thôn Đoài đến nay đã là đời thứ 10, tính từ cụ Thủy tổ đến các thế hệ mới sinh.

Chi họ phần lớn là sinh sống ở tại địa phương, chủ yếu tập trung tại thôn Đoài, xã Đồng Bài, nghề nghiệp chính là làm muối và khai thác hải sản. Cũng có một số người di cư sống ở các nơi khác.

Tính đến nay chi họ có khoảng 200 nhân khẩu, trong đó có khoảng 1/3 là gia đình có mức sống khá còn lại phần lớn là đủ ăn.

Ngày giỗ Thủy tổ của dòng Họ Tô Thôn Đoài hàng năm vào ngày Mồng 6 tháng Giêng âm lịch. Trước đây chưa có nhà thờ, nên được tổ chức tại nhà ông Trưởng họ. Con cháu các nơi đều về đông đủ.

Năm 2007 chi họ bàn về việc xây dựng nhà thờ họ và năm 2009 đã khánh thành với tổng chi phi công trình trên 80.000.000đ. Từ đó hằng năm giỗ Tổ được tổ chức tại nhà thờ họ, có ban quản nhiệm trong họ điều hành, hiện tại do ông Tô Văn Hòa làm Trưởng ban và Cụ Tô Văn Tăng sinh năm 1927, là người cao tuổi nhất chi họ và cũng là người bề trên làm Trưởng tộc.

Năm 2011 chi họ đã sửa sang xây dựng lại hai ngôi mộ, làm thành lăng mộ chung của hai Cụ Ông Bà Tứ Đại và hoàn thành vào cuối năm 2011 khang trang đẹp đẽ ở nghĩa trang riêng của chi họ.

Tuy đời sống chưa được khá lắm, nhưng con cháu trong chi họ chịu khó học hành, đến nay đã có khoảng 20 người tốt nghiệp bậc đại học, có 1 Thạc sĩ, nhiều người làm nghề dạy học trong đó có 1 Nhà giáo Ưu tú.

Chi họ cũng đã có nhiều người đi làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ Quốc từ thời chống Pháp và chống Mỹ có 1 liệt sỹ và nhiều người đã hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ Tổ Quốc xây dựng đất nước, làm việc ở các cơ quan trên địa bàn, có người đã tham gia làm cán bộ chủ chốt ở địa phương. Hiện nay chi họ có 1 sĩ quan cao cấp mang quân hàm Đại tá, hiện đang công tác tại Bộ chỉ huy bộ đội Biên phòng Hải Phòng.

          Tô Văn Hòa (Đời thứ 6)